تخت جمشید کجاست؟
تخت جمشید در استان فارس روی صفحه ای بنا شده که بیش از صدوبیست و پنج هزار مترمربع وسعت دارد. این صفحه بر فراز صخره ای است که از سمت شرق پشت به کوه مهد (کوه رحمت) داده است و از شمال، جنوب و مغرب، درون جلگه مرودشت است و شکل آن را می توان یک چهارضلعی دانست که ابعاد تقریبی آن 455متر در جبهه غربی، 300متر در طرف شمالی، 430متر در سوی شرقی و 390متر در سمت جنوبی است.
کتیبه بزرگ داریوش بر دیوار جبهه جنوبی تخت، صریحا گواهی می دهد که در این مکان هیچ بنایی قبل از آن وجود نداشته است.
ساخت تخت جمشید
سوالی که در اذهان مردمان در طول تاریخ پدید آمد این بود که تخت جمشید چرا ساخته شد؟
واقعا هدف از ساخت چنین مجموع عظیم چه بوده است؟آیا هدف نشان دادن شوکت جلال سلسله هخامنشی بوده ویا هدف پادشاهان هخامنشی آن بوده که با ساخته شدن این بنای
فرهنگی اعتقاد و مذهب و سیاست خود را به بینندگان القاء نمایند وبرای همیشه به یادگار بگذارد؟
تخت جمشید نه یک شهر بود و نه یک دژ ونه یک پرستشگاه در آن زمان دین زرتشت دین شاهنشاه ایران بود و نقش اهورا مزدا بالای سردرهای سنگی ((تخت جمشید)) مکرر به چشم میخورد وگمان میرود مراسم دینی در((نقش رستم)) امروزی در نزدیکی ((تخت جمشید))یا در((پاسارگاد)) مکان مقدس نیاکان هخامنشی انجام می گرفت.همه باستان شناسان هم عقیده می باشند که سران هخامنشی به علت وسعت خاکشان به داشدن یک پایتخت اکتفا نکرده وهرکدام داری چند پایتخت داشته اند(چناچه قبلا ذکر شد) تخت جمشید پایتخت سیاسی یا اداریمهمی نبوده است و تنها ازاین ساختمان برای بار عام دادن و پذیرایی از فرستادگان بزرگان کشور های تابع ایران ویا برگذاری جشن های بزرگ ایرانی و هدیه آورندگان که از گوشه کنار این سرزمین پناور به تخت جمشید می آمدند مورد استفاده قرار می گرفته است. اگر چه بنیاد تخت جمشید به داریوش اول منتسب است اما شواهد حاکی از آن هستند که پیش از آن که داریوش دست به احداث ابنیه ای در این منطقه بزند هخامنشیان دراین منطقه وجود داشته اند.
دو مدرک غیر مستقیم در این زمینه نوشته های دو نویسنده متاخر کلاسیک یعنی ((ژوستین))و((دیودروس سیسیلی)) در باره شهر پارسه زمان کوروش و کمبوجیه است.
از سوی دیگر در حوالی تخت جمشید آثاری چون تخت رستم که گروهی از محققان آن را آرامگاه ناتمام کمبوجیه دوم میدانند و کاخ دشت گوهر شناسائی شده اند که بر اساس مشخصات فنی وسبک قدمت آنها به حدود530تا520ق.م یعنی فاصله بین پایان کار ساختمانی در پاسارگاد وآغاز کار ساختمانی در تخت جمشید میرسد . در باره آغاز کار عملیات ساختمانی در تخت جمشید تردید های وجود دارد.گروهی معتقد اند که داریوش پس از تثبیت پایه های سلطنت خود یعنی در سال 519ق.م کار احداث تخت جمشید را آغاز کرده است . اما براساس نظریه ای دیگر کار احداث تخت جمشید در زمانی آغاز شده است که داریوش هنوز در گیر سرکوب شورش های پیامد کشته شدن گئوماته مغ بود . پس در سال 520ق.م داریوش در سرزمین مادری خود در دامنه کوه رحمت که احتمالا از قبل محل حائز احمیت بوده دست به ساخت دژ عظیمی که پایگاه او برای سرکوب شورشیان باشد زد. شاهدان بر این مدعا با روی مستحکم تخت جمشیید است که از شمال/ غرب /جنوب وحتی شرق بر بالای کوه رحمت آن را احاطه کرده است.
برخی گفته اند داریوش ازآن جهت تخت جمشید را ساخت تا پاسارگاد پایتخت کوروش بزرگ را از مرکزیت بیندازد. این عقیده نادرست است زیرا کارهای ساختمانی وتعمیرات پاسارگاد در تمام دوره هخامنشی دامه داشته و((پلوتارخوس)) نوشته شده است که تاج گذاری شاهنشاه هخامنشی در پاسار گاد انجام شده است به علاوه وقتی اسکندر مقدونی به پاسارگاد آمد مشاهده نمود که گنج انبوهی آنجا نهفته است و آرامگاه و کاخ کوروش با دقت وتقدیس حفظ می شود. داریوش در کتیبه عیلامی منقور به دیوار جنوبی صفه در نزدیکی محلی که احتمالا ورودی اول تخت جمشید بوده این موضوع را گفته است.
بسیار جالب و مفید بود …. ممنون
سلام.باعرض خسته نباشید.سایت قوی وپرباری دارید.معلومه که زحمت کشیدیدبراش.موفق وپاینده باشید.