خدیجه همسر پیامبر اسلام
خَدیجه دختر خویلد (۶۸قه-۳قه) نخستین همسر محمد، مادر فاطمه و اولین زن ایمان آورنده به اسلام است. نام کامل وی: خدیجه بنت خویلد بن اسد بن عبدالعزی بن قصی بن کلاب بن مرة بن کعب بن لؤی بن غالب به فهر بن مالک بن نضر بن کنانه. مادرش: فاطمه بنت زایده بن الأصم بن الهرم بن رواحه بن حجر بن عبد بن معیص بن عامر بن لؤی بن غالب بن فهر بن مالک. خدیجه در سال ۶۸ قبل از هجرت در مکه تولد شد. از القاب او در زمان جاهلیت «الطاهره» و «سیده قریش» بود.
طبق عقاید شیعه و برخی دیگر از مسلمانان و تاریخ نویسان اسلامی، خدیجه عزیزترین زن پیامبر بود. عایشه نیز از محمد نقل کرده که او خدیجه را بهترین زنان خود میدانست.[۱]
ازدواج خدیجه با پیامبر اسلام
خدیجه زنی بازرگان و دارا بود که به اِمرأةالقریش (یعنی شاهزاده خانم قریش) شهرت داشت. طبق برخی نقلها خدیجه پیش از پیامبر اسلام، دوبار ازدواج کرده بود (ابی هاله هند بن زراره تمیمی و عتیق بن عائد مخزومی). اما تعدادی از محققین از جمله جعفر مرتضی عاملی بر این عقیدهاند که خدیجه قبلاً با کسی ازدواج نکرده بود و اولین و تنها ازدواج او، ازدواج با پیامبر اسلام بود.[۲]
خدیجه بیشتر در خرید و فروش ابریشم بود.[۳]
داستان ازدواج او با پیامبر چنین است که محمد ابتدا در کاروانهای تجاری او کار میکرد و او از امانتداری و کاردانی پیامبر خوشش آمده بود. و گفته میشود این خدیجه بودهاست که از محمد خواستگاری کردهاست.
و در برخی روایات آمده است که مراسم خواستگاری با حضور عموی پیامبر اسلام، ابوطالب و ورقة بن نوفل پسر عموی خدیجه که مردی دانشمند و گریزان از پرستش بتها بود، انجام شد. پس از خواندن خطبه عقد توسط ابوطالب، پیامبر اسلام از جای برخاست و آماده رفتن شد. در این هنگام حضرت خدیجه به ایشان عرض کرد: ‘ إلی بیتک فبیتی بیتک و أنا جاریتک ‘ به سوی خانه خود بیایید که خانه من خانه شما و خودم خدمتکار شمایم. به گفته پیامبر اسلام هیچ کدام از زنان او به اندازه خدیجه نزد او گرامی نبودهاند. او تا زمان حیات خدیجه با زن دیگری ازدواج نکرد.[۴]
محمد در ۲۵ سالگی با خدیجه ازدواج کرد. گفته میشود که خدیجه در آن موقع ۴۰ سال داشت ولی با توجه به حمل فاطمه و ولادت او که در سال پنجم بعثت میباشد این قول نمیتواند درست باشد و اقوال دیگر همچون ۲۵ یا ۲۸ سال که در برخی کتابها[۵] ذکر شده قابل قبول تر است.
خدیجه پس از ازدواج با پیامبر تمام ثروتش را برای دین اسلام خرج کرد. سه پسر برای پیامبر آورد، قاسم و عبدالله و طاهر که همگی در کودکی مردند. چهار دختر هم داشت به نامهای زینب، رقیه، ام کلثوم و فاطمه زهرا..[۶]
در مورد ازدواج محمد با خدیجه گفته شدهاست که پیامبر اسلام پیش از ازدواج با خدیجه برای خدیجه کار میکرد و خدیجه از زنان ثروتمند قریش بودهاست. ثروت خدیجه و کارفرما بودن او نشان میدهد که پیش از محمد نیز زنان حق داشتن ثروت و حق کارفرما بودن را داشتهاند و مردان از کار کردن برای زنان شرمسار نبودهاند.
حضور در زایمان ام رومان:
وقتی ام عمرو (قابله) از زنده ماندن ام رومان (همسر ابوبکر) پس از زاییدن عایشه نا امید شد. به درخواست ابوبکر، خدیجه را بر بالین ام رومان میآورند تا حضور و قدم خدیجه باعث راحتی و سلامت زایمان گردد. پس از حضور خدیجه بر بالین ام رومان، نوزاد و مادر هر دو پس از زایمان، سالم ماندند.[۷]
ویژگیها:
خدیجه زنی بود بسیار مهربان و بیشتر اوقات لباس زرد رنگ میپوشید زیرا میدانست همسرش محمد بن عبدالله رنگ زرد را در لباس او دوست دارد.[۸]
پانویس:
- مسند احمد بن حنبل، ج۶، ص ۱۱۷ [۱]
- بنات النبی ام ربائبه[۲]
- عایشه بعد از پیغمبر نوشته کورت فریشلر انتشارات امیرکبیر ۱۳۴۳بخش زن زیبا و جوان ابوبکر در آستانه مرگ و زایمان صفحه 6.
- [سفینة البحار، ج 16 ص 279]
- الصحیح من السیره ج۱ ص ۱۲۶
- عایشه بعد از پیغمبر نوشته کورت فریشلر انتشارات امیرکبیر ۱۳۴۳بخش زن زیبا و جوان ابوبکر در آستانه مرگ و زایمان صفحه 6
- عایشه بعد از پیغمبر نوشته کورت فریشلر انتشارات امیرکبیر ۱۳۴۳بخش زن زیبا و جوان ابوبکر در آستانه مرگ و زایمان صفحه 6 تا 13.
- عایشه بعد از پیغمبر نوشته کورت فریشلر انتشارات امیرکبیر ۱۳۴۳بخش زن زیبا و جوان ابوبکر در آستانه مرگ و زایمان صفحه 6
منابع:
- زوجات النبی صلی الله علیه وآله وسلم نوشته: امیر مهنا الخیامی.
- هذا الحبیب یا محب نوشته: ابوبکر جابر الجزایری.
- السیرة النبویه نوشته: ابوالحسن علی الحسینی الندوی.
- بنات النبی ام ربائبه نوشته: جعفر مرتضی عاملی