پیشدادیان – تهمورث

پیشدادیان – تهمورث

یشدادیان ؛ عنوان نخستین شاهان ایران زمین در اساطیر کهن بوده است که پیش از کیانیان پادشاهی بر ایران کردند . نخستین شاه پیشدادی را کیومرث دانسته اند ؛ کیومرثی که توسط از نسب وی مشی و مشیانه ؛ نخستین مرد و زن در سنت مزدیسنی بوده اند ؛ و آخرین شاه پیشدادی گرشاسپ بوده است .

تهمورث :

همان طور که در شاهنامه ذکر شده ؛ تهمورث پسر هوشنگ و سی سال شهریار ایران زمین بوده . در میان روایات اوستایی و پهلوی اختلافات باعث شده که داستان های بسیار به شاخ و برگ فراوان در روایات اسلامی آمده است .

بیش از چندین بار در اوستا از تهمورث یاد نشده و فقط می توان نام تهمرث را در یشت های 15 و 19 و 23 دید و مطالبی در مورد او به چشم می خورد .
یک بار هم زرتشت پیامبر در بند دو آفرین از تهمورث یاد کرده . در آنجایی که زرتشت پیامبر برای کی گشتاسپ آرزوی بهروزی و کامیابی می کند ، چنین می گوید :

« چون تهمورث مسلح شوی » .

به خاطر جنگ تهمورث با اهریمنان و دیوان و نابودی آن ها وی را تهمورث دیوبند می نامند .

در فصل سی و سوم شاهنامه ، هوشنگ و تهمورث هفتاد سال بر ایران زمین شهریار بوده اند . و این موضوع با روایات ملی که هوشنگ را چهل سال و شهریاری تهمورث را سی سال عنوان کرده اند ، مطابقت دارد و در واقع ، تهمورث بدون فاصله از هوشنگ به شهریاری رسیده .

کشفیات مهم که در زمان تهمورث اتفاق افتاده پیدایش خط بوده که به زمان شهریاری او نسبت داده اند . تهمورث هم شهریار و هم پهلوان و مؤمن خداپرست بوده است . وی در زمان خویش بت پرستی را اعلام کرد و یکتاپرستی را رواج داد . او پیرو دین ادریس پیامبر بوده .

از القاب تهمورث می تواند زیناوند ، یعنی تمام سلاح و دیوبند را نام برد که به گفتۀ صاحب متون الاخبار ، تهمورث در هفت کشور رایت پادشاهی برافراشت . او پیرو امر الهی بود .

مورخان اینگونه روایت کرده اند که تهمورث هشت صد سال عمر کرده و زمان شهریاری اش سی سال بوده و قهندز – مرو – آمل – طبرستان سارویه و اصفهان را او بنیان نهاده است .

آبشخور :

گنجینه تاریخ ایران ( ایران باستان ) ، سعید قانعی ، تهران : پل ، 1388 ، برگۀ 13-15 .