نام: شیخ حسن جوری.
پاژنام: شیخ مجاهد نیشابور.
زادگاه: نیشابور، بخش مرکزی، دهکده جور.
آرامگاه: شاهرود، میامی، دهکده فریومد.
زیست‌دوران: سده هشتم هجری.
زمان شهادت: سیزدهم صفر 743 هـ.ق.
شناس‌مایه: رهبر دینی و معنوی جنبش سربداران خراسان.
کوشش‌مایه: پیکارگری در راه آگاهی‌بخشی، بیگانه‌ستیزی، دادگری و دین‌گستری.
شیخ مجاهد نیشابور و رهبری دینی و معنوی قیام سربداران خراسان -شهید حسن جوری-، در روستاىجور، در حومه شهر تاریخی نيشابور، دیده به جهان گشود. تحصیلات مقدماتی را در مدارس علمی زادگاه خود به تحصيل علوم دينى پرداخت و به مقام استادی رسید. سپس با آگاهی از حضور عالم دینی و عارف بزرگ -شیخ خلیفه مازندرانی- به سبزوار رفت و به حلقه مريدان وى پیوست. پس از واقعه‌ی حلق‌آویز و کشته شدن شيخ خليفه در پی دسیسه فقیهان آنجا، مريدان شیخ خلیفه مازندرانی به وی پيوستند و شیخ حسن جوری را به پیشوایی خود برگزیدند. شیخ حسن، با توجه به فضای موجود در سبزوار که در اثر تفرقه‌افکنی و ایجاد کشمکش‌های فرقه‌ای و مذهبی توسط فقیهان مخالف ایجاد شده بود، آنجا را ترک گفت و برای تبليغ تعاليم شيخ‌خليفه و گردآورى مريدان بيشتر، به سفرهاى تبليغى پرداخت.
سفرهای تبلیغی آگاهی‌بخش شیخ حسن جوری، از نیشابور آغاز شد و در نقاط مختلفی مانند مشهد، ابيورد، خبوشان، عراق عجم، ماوراءالنهر، بلخ، ترمذ، هرات، خواف و قهستان و بازگشتی دوباره به مشهد و نیشابور ادامه یافت که جمع کثیری از اهالی نیشابور و سرزمین‌های دیگر، پیروان او شدند. اما سرانجام، به تحریک مخالفان و دشمنان، به دستور حاکم محلی خراسان –ارغونشاه- دستگیر و در قلعه طاق یازر زندانی شد. پس از چندی، وجیه‌الدین مسعود –امیر دوم سربداری- با هدف بهره‌برداری از جایگاه و نفوذ معنوی این شیخ مجاهد در میان مردم خراسان، وی را از زندان یازر آزاد نمود و در پی این واقعه و آگاهی مردم از حضور شیخ حسن جوری در میان سربداران، مردمان شیفته عدالت و دل‌آزرده از جور بیگانگان، فوج فوج به جنبش سربداران خراسان پیوسته و قدرت مردمی عظیم، پیرامون رهبری کاریزما و معنوی این مجاهد بزرگ شکل گرفت. وی در پاسخ تسلیم‌خواهی حاکمان جور زمان خود می‌گفت «ما بايد از خدا اطاعت كنيم و هركس خلاف دستورهاى قرآن عمل كند، عصيانگر است و بر ديگران واجب است تا براى دفع او قيام كنند.» با این پشتوانه مردمی و رهبری معنوی، سپاه سربداری توانست بخش بزرگی از خراسان، نقاطی همچون اسفراين، جاجرم، بيارجمند، بسطام، دامغان و سمنان را از چنگ حاکمان ملوک‌الطوایفی وابسته به حکومت ایلخانی مغول‌نژاد آزاد نماید.
در آغاز امر، وجيه‌الدين مسعود و حسن جورى، همداستان و هماهنگ بودند، اما خيلى زود دوگانگی پیدا شد. وجيه‌الدين و همفکران وی، به دنبال حكومتى توسعه‌طلب و مقتدر بودند و شیخ حسن جورى و یارانش، خواهان برابرى، برادرى و تعديل ثروت و در پی استقرار مذهب شیعه در همه شهرهای تحت تابعیت سربدارن بودند. بنابراین ديدگاه کاملاً مذهبى حسن جورى، كار را بر وجيه‌الدين مسعود و تحقق اهداف وی مشكل می‌ساخت. عمق این اختلاف نگرش، در نبرد میان سربداران و آل‌کرت -که در هرات حکمروایی می‌کردند- در سال 743 هجری رخ نمود. گفته‌اند که در این نبرد -که به جنگ زاوه معروف است-، فردی به دستور وجیه‌الدین مسعود، این مجاهد بزرگ را به شهادت رسانید. در پی شهادت شیخ مجاهد حسن جوری، غلبه و برتری سپاه سربداران برگشت، نشانه‌های شکست نمودار شد، سپاه از هم پاشید و پراکنده گشت و وجیه‌الدین مسعود و همپیمانان و همراهانش به سبزوار بازگشتند.
ضربه‌ای که بر اثر دسیسه قتل این مجاهد شهید، بر جنبش سربدارن خراسان وارد آمد به گونه‌ای بود که ضعفی بنیادین و دنباله‌دار را در دوام و قوام حکومت سربداران به همراه داشت تا جایی که نجم‌الدین خواجه علی مؤید –آخرین امیر سربداری- در سبزوار، مقبره و مزار شیخ حسن جوری نیشابوری و شیخ خلیفه مازندرانی -که مورد توجه و زیارتگاه مردم و یاران این دو مجاهد شهید بود- را مبرز (=آبریز؛ برای مشاهده معنی امروزی‌تر از این واژه به فرهنگ لغت مراجعه شود) اهالی بازار ساخت. سرانجام و شوربختانه، یکی از بزرگترین جنبش‌های مردمی و شیعی ایران در سال 783 هجری با تسلیم نمودن حکومت سربداران توسط خواجه علی مؤید –آخرین امیر سربداری- به تیمور گورکانی –که ریشه نژادی مغولی دارد- به فرجام غم‌انگیز خود رسید.
امروز، آرامگاه مجاهد شهید –شیخ حسن جوری نیشابوری- در در 85 کیلومتری شهر میامی و 150 کیلومتری شاهرود، بر روی تپه‌ای در دو کیلومتری روستای «کلاته میرعلم فیروزآباد» حوالی روستای «فرومد» واقع است. احتمال می‌رود که پس از آن بی‌حرمتی به آرامجای و زیارتگاه این مجاهد بزرگ، پیکر وی، به تدبیر یاران و پیروانش به محل کنونی منتقل شده است. فریومد، همچنین میزبان آرامگاه ابن یمین فریومدی –شاعر دوره سربدارن- است. جنبش سربداران خراسان و مجاهد شهید شیخ حسن جوری، با اینکه اهمیت، تاثیرگذاری و نقش‌آفرینی بسیار زیاد در تاریخ و تحولات سیاسی دوره‌های پس از خود تا دوران معاصر داشته است، اما در میان عموم مردم، کمتر شناخته شده بود، تا اینکه در اوایل دهه 1360، ساخته شدن و نمایش مجموعه‌ای تلویزیونی با نام «سربداران» از تلویزیون ملی، داستان قیام سربداران خراسان و رهبری شخصیتی مجاهد به نام شیخ حسن جوری را، در قالب فیلم -هر چند با برخی تغییرات در واقعیت‌های تاریخی- برای میلیون‌ها بیننده ایرانی، بازگفته و ایرانیان را با گوشه‌هایی از تاریخ سرافرازمند کشورشان و همچنین جنبش آزادی‌خواهی دینی مبتنی بر مکتب راستین تشیع دوازده امامی در قرن هشتم هجری، که با رادمردی و پایداری و جانبازی دو رهبر فکری و مذهبی شیعی –شهید شیخ خلیفه (از دیار مازندارن) و شهید شیخ حسن جوری (از سرزمین نیشابور)- و با جان‌فشانی و بردباری و دلاوری مردمان تمدن‌آفرین خراسان بزرگ ایران‌زمین پدیدار گشت، آشنا ساخت. باشد که با شناخت و دریافتی ژرف و بایسته از پیشینیان غیرتمند و بزرگمنش سرزمین اهورایی ایران، میراث‌دار و پاسدار آگاه و هوشیار سرزمین گهرخیز و دلاورمردآفرین ایران بزرگ باشیم.
یاد دلیرباورمندان؛ شیخ خلیفه مازندارنی، شیخ حسن جوری
و همه غیرتمندانی که در راه سرافرازی وطن
از خویش گذشتند تا آزادی، توانمندی و باورمندی ایران و ایرانی را
در افرازمندترین چکادهای اندیشه بشری
معنایی جانانه بخشند،
همواره جاودانه باد.